موارد رعایت اجرای دودکش و تامین

دودکش و الزامات آن

• انتهای دودکش در محل نصب باید حداقل یک متر از کف بام و 60 سانتیمتر از هر مانع در فاصله سه متری اطراف دودکش بالاتر باشد زیرا شرط اصلی تخلیه 100 % محصولات احتراق است باید به هر نحو مانع از بروز خطر مکش محصولات احتراق توسط دستگاههایی مانند کولر ها و هواساز ها گردید، نصب کلاهک باران گیر نیز الزامی است.
• اگر دودکش به هر دلیل از نمای ساختمان خارج شود باید با رعایت فاصله ایمنی و نصب بست های فولادی مناسب، انتهای دودکش حداقل تا 60 سانتیمتر بالاتر از جان پناه بام بالا برده شود.
• طبق ضوابط مقررات ملی ساختمان، فاصله ایمنی دودکش از مصالح غیر قابل احتراق حداقل 10 سانتیمتر و از مصالح قابل احتراق 15 سانتیمتر است. اما شخصاً مشاهده کرده ام طبق استانداردهای اتحادیه اروپا فاصله های مجاز را حداقل 2 برابر مقدار یاد شده پیشنهاد کرده اند، به عنوان مثال عبور دودکش های بویلر چگالشی اصفهان از جنس پلی پروپیلن در مجاورت دودکشهای دیگهای چدنی یا فولادی با رعایت حداقل 50 سانتیمتر فاصله مجاز است.
• سطح مقطع دودکش در ساختمان نباید کوچکتر از سطح مقطع دودکش دیگ باشد.
• دودکش با مکش طبیعی تا حد امکان باید در مسیر قائم امتداد یابد و اگر در مسیر قائم دو خم لازم شود، شیب قسمت بین دو خم نباید با خط قائم زاویه بیشتر از 45 درجه داشته باشد. اما در بویلرهای چگالشی به دلیل برخورداری از فن های تخلیه محصولات احتراق باید طبق ضوابط درج شده در دفترچه های راهنما اقدام نمود که عموماً هم طول بیشتر افقی و عمودی را در قیاس با دیگهای غیر چگالشی مجاز می داند و هم مسیر اجرا انعطاف بیشتری دارد.
• فاصله دیگ تا دودکش قائم باید حتی الامکان کمترین مسیر باشد.
• به خاطر سرو صدا ترجیحا نباید دودکش را ازمناطق مسکونی عبور دهیم (آشپزخانه ، هال و…) و حتی الامکان باید آن را از راهروها و …عبور دهیم.
• دودکش را نباید از اتاق خواب عبور داد مگر اینکه از شافت استفاده شود.(شافت در واقع نوعی لوله غلاف دار عایق بندی و آب بند شده است)

تامین هوای احتراق و تهویه

ملاحظاتی در مقررات ملی ساختمان ( مبحث14) در مورد تامین هوای لازم برای احتراق وجود دارد، که هر چند برآورد آن جزو رئوس اصلی محاسبات می باشد، اما به دلیل اهمیت شرایط احتراق و بهسوزی به آن اشاره می گردد:

در ساختمانهای با درز بندی معمولی، حجم فضای محل نصب دستگاه های گاز سوز به تقریب باید حداقل 1متر مکعب به ازای  هر 177کیلوکالری بر ساعت ظرفیت حرارتی بویلر باشد، به شرط آنکه دفعات مطلوب تعویض هوا نیز امکان پذیر باشد اما می دانیم که اکثریت قریب به اتفاق موتورخانه ها در کشور این شرایط را تأمین نمی کنند و معمولاً فضاهای موتورخانه ها با توجه به ظرفیت حرارتی دیگ و مشعل بسیار کمتر از این حد و حدود می باشند. هر چند شرایط حاکم بر فضا در خصوص بویلرهای چگالشی مبتنی بر استانداردها و مجوزهای کارخانجات سازنده با احتساب طول معادل با آنچه در بالا ذکر شد بسیار متفاوت است، اما حتی بویلرهای چگالشی هم برای مجموع طول مکش و دمش دودکش با احتساب طول معادل به ازای خم و زانو ها و … از محدودیتهایی برخوردار هستند لذا در صورت کمبود فضا و عدم انطباق آن با مصوبات و مقررات باید تامین هوا با نصب دریچه هایی با ابعاد مشخص از فضای بیرون تامین گردد.

ممکن است که بخواهیم برای تأمین هوای احتراق مشعل  و دیگها از فضای مجاور با فضای نصب آنها کمک بگیریم که متقابلاً در این صورت نیز باید مجموع حجم این دو فضای ذکرشده حداقل برابر با  1متر مکعب به ازای هر 177کیلوکالری بر ساعت ظرفیت مشعل دیگ یا سیستمهایی مانند بویلر اصفهان که به صورت دیگ و مشعل سرخود هستند، تخصیص یابد اما برای جریان هوای بین این دو فضا نیز باید دو دهانه باز بدون مانع پیش بینی گردد که یکی به فاصله30 سانتیمتر از سقف و دیگری به فاصله 30 سانتیمتر از کف روی درب یا دیوار بین این دو فضا باشد

اما سطح آزاد هر یک از این دهانه ها هم باید حداقل  1سانتیمتر مربع به ازای هر 38کیلوکالری بر ساعت ظرفیت دیگ و مشعل باشد.

اما در صورتیکه حجم فضای نصب دیگ و یا حجم آن به همراه فضای مجاور به مقادیر مذکور نرسد یا اینکه ساختمان دارای درزهای هوابند باشد باید تمام یا بخشی از هوای احتراق مشعل دیگ حتماً از بیرون ساختمان تأمین گردد. (باز هم مزیتی دیگر برای بویلرهای چگالشی که قابلیت بهره برداری از دودکش های دوجداره و هرماتیک را دارا هستند، محسوب می شود.)