نکاتی در خصوص پمپ و بوستر

شرکت تاسیساتی در اصفهان قصد دارد در این مقاله راجع به پمپ ها به شما عزیزان اطلاعاتی بدهد. با ما تا پایان مقاله همراه باشید. در خصوص پمپ ها می توان چهار پارامتر حیاتی را در نظر گرفت

1- دبی جریان سیال 2- هد (افت فشار مدار لوله کشی) 3- راندمان (بازدهی) 4- NPSH.

دو آیتم اول شرایط لازم و کافی برای گزینش هر پمپی هستند و آیتم های سوم و چهارم عوامل کنترل کننده محسوب می شوند، به خوبی می دانیم پمپ ها نیز بسته به نوع مصارف دارای رده بندی و طبقه بندی های گوناگونی هستند، به عنوان مثال پمپ های طبقاتی ساختار مناسبی برای کارکرد به عنوان بوستر پمپ های آبرسانی و آتش نشانی دارند و  برای سیستم آب افشان (اسپرینکلر) یا جعبه های آتش نشانی می توان از سری پمپ های طبقاتی افقی یا عمودی استفاده کرد. یک مجموعه بوستر پمپ، سیستم  یکپارچه ای  متشکل از یک یا چند الکتروپمپ است که به طور موازی توسط کلکتور های مشترک رفت و برگشت به هم متصل شده اند به همراه تابلو کنترل و منبع تحت فشار، پایه و بدنه به همراه  لرزه گیر، شیرهای فیلتر و قطع و وصل و صافی.

تقسیم بندی بوسترپمپ ها به شرح زیر است:

1- بوستر پمپ های دور ثابت( مقدار فشار و دبی تامین شده ثابت است و اصولا کنترلی برا اساس میزان مصرف وجود ندارد، عمدتا برای سیستم آتش نشانی کاربرد دارد) و 2- بوستر پمپ های دور متغیر ( مقدار فشار و دبی حاصل از کارکرد پمپ ها تابع میزان مصرف لحظه ای است، راندمان بهتر، مصرف کمتر و لرزش و صدای پایین تر و قطعاً ماحصل آن استهلاک کمتر و عمر مفید بالاتر است. لذا با این خصوصیات برای مصارف آبرسانی کاربرد دارد)

• در خصوص بهترین و ایده آل ترین شرایط ساخت بوستر پمپ ها حتماً باید موارد زیر را رعایت نمود:
• استفاده از دستگاه های مخصوص جهت همراستا سازی پمپ و موتور
• استفاده از تکنولوژی جوشکاری آرگون و آبکاری گرم
• به کارگیری پلیت های یکپارچه از جنس گالوانیزه گرم به ضخامت های مختلف
• ساخت بوستر پمپ های تمام استیل برای مصارف خاص و بهداشتی
• استفاده از دستگاه مهارکننده جهت همراستا کردن بوشن و سردنده ها در کلکتورهای مکش و دهش(تولید کنندگان بوستر که ادعای تولید محصول با کیفیت و شاخص های استاندارد را دارند، قطعاً باید این موضوع را لحاظ کنند)
• ساخت بوستر پمپ های آتش نشانی مطابق با استاندارهای UL/FM و NFPA 20 باشد.( این مرجع استاندارد آمریکایی است)

پمپ های  دو مدار گرمایش و سرمایش به انواع زمینی یا خطی تقسیم بندی می شوند، معیار تفکیک خاصی برای انتخاب وجود ندارد، اما قطعاً نصب و بکارگیری پمپ های خطی بدلیل هم راستایی سوی مکش و دمش و کم حجم تر بودن و شرایط نصب متنوع تر طرفدار بیشتری دارد، پمپ های خطی نیاز به جایگذاری بر روی زمین ندارند و بر روی شبکه لوله کشی قابل نصب هستند و البته ذکر این نکته که پمپ های زمینی از یک حداقل توان و هد و دبی برخوردارند، به همین دلیل حتی به منظور گردش آب در کوئل منابع و به دلیل دائم کار بودن پمپ در تمام ساعات شبانه روز می توان از پمپ های موتور تر  (Wet motor pump)بدون واهمه از اثرات رسوبات استفاده نمود.

حال بپردازیم به توضیح اجمالی عوامل تعیین کننده هد و دبی جریان

دبی جریان تابع حجم آبگیری مدارهای سرمایش و گرمایش و تجهیزات مولد حرارت و برودت است و البته خود این موارد نیز تابع بار برودتی و حرارتی محاسبه شده توسط نرم افزارهای مهندسی با توجه به پلان معماری و عمران و شرایط اقلیمی، جنس مصالح، دفعات تعویض و نفوذ جریان هوا، نوع کاربری، سطوح باز شو  و بسیاری عوامل دیگر است، خوب است که می دانیم بستر و روال منطقی گزینش تجهیزات از کجا و چگونه است، زیرا چنانچه  سلسله مراتب رعایت شود می توان فرایند اجرا را نیز مرحله بندی نمود.

هد پمپ عاملی است که باید بر افت فشار حاصل از همه عوامل ایجاد کننده مانع در برابر عبور جریان مقابله نماید، مسیر لوله کشی، جنس لوله که مشخصه اصلی آن ضریب زبری است، همه شیر آلات و وصاله ها، پیچ و خم های طول مسیر، افت فشار مبدلها و … از جمله این عوامل هستند.

در مرحله گزینش محصول باید اذعان کرد که اسقبال بیشتر مصرف کنندگان پمپ های اروپایی است، عمده دلایل نیز به شرح زیر است:

الف- تغییرات و اصلاحات ایرادات فنی در رویکرد کارخانجات تولید کننده اروپایی کاملاً مشهود است.

ب- راندمان محصولات دائم رو به ارتقاء است، زیرا واحدهای تحقیق و توسعه فعال دارند و به طور  دائم در حال سنجش رقبا و کشف نیاز های جدید حاصل از تغییر و تحولات تکنولوژی هستند.

ج- هم افزایی شرکتها و تولیدکنندگان گوناگون به منظور بهبود کارکرد و ارتقاء کیفی محصولات کاملاً مشهود است.

د- منابع تأمین گسترده و متنوع در اختیار دارند و کاملا نسبت به تامین قطعات مورد نیاز از هر تامین کننده ای که در زمینه تخصصی تولید قطعه ای خاص از شرایط بهتری برخوردار است پایبند هستند.

ه- دارای امکان ارائه سرویس های مکمل و شبکه وسیع خدمات پس از فروش هستند و حتی شرکتهای متعهد اروپایی در ایران نیز در صورت اعطای نمایندگی رسمی نسبت به نحوه عرضه و پشتیبانی محصولات خود در بازار ایران، اغلب در قیاس با تولیدکنندگان ایرانی حساسیت بیشتری دارند.

و- استانداردهای بسیار سختگیرانه متمرکز بر کلیه تولیدات و محصولات عرضه شده در اروپا و به خصوص اتحادیه اروپا باعث ارتقا و بهبود کیفیت دائمی می گردد، به عنوان مثال از سال 2015 میلادی تنها پمپ ها و الکتروموتورهایی که دارای استانداردی موسوم به Erp  هستند و از لحاظ راندمان و مصارف انرژی بهینه سازی شده اند، قادر به عرضه محصول در سطح بازار اتحادیه اروپا هستند.

ز- با تلاش پیگیر و با متدهای انگیزشی دائماً به دنبال دریافت بازخوردها و پیشنهادات و دریافت انتقادات  و مشاوره  هستند( از سطوح مختلف شامل کارمندان تا نمایندگان عرضه و خدمات محصولات)

ح- هدف واقعی و انگیزه قطعی،  کسب رضایت مشتریان است زیرا محیط رقابتی شدید و تحولات روزافزون در همه عرصه ها و تغییر خواست مشتریان، امکان دیگری برای بقا باقی نمی گذارد.

ط- غالباً تولیدکنندگان اتحادیه اروپا بر خلاف تولیدکنندگان برخی از کشورها، طبق سفارش کارفرمای ایرانی، حاضر به تغییر پارامترهای اصلی کیفیت نیستند و براحتی از قبول درخواست سفارش دهندگان ایرانی مبنی برکاهش کیفیت و معیارهای استاندارد که باعث تحت تاثیر قرارگرفتن نام و آوازه و شهرت محصول و برندشان می شود سرباز می زنند.

از جمله نکات مهم در هنگام نصب پمپ ها باید به موارد زیر اشاره کرد:

• دفع اثرات مخرب ناشی از ضربه قوچ که در واقع حاصل از قطع ناگهانی مسیر حرکت آب یا به هر دلیل تغییر ناگهانی در فشار آب می باشد، این خطر جدی است و تداوم آن بدون پیش بینی های لازم می تواند منجر به شکستگی لوله ها گردد، این امر بوسیله سیستم های دارای قابلیت تعادل هیدرولیکی همچون منابع انبساط تحت فشار امکان پذیر است.
• در نظر گرفتن اهمیت پارامتر NPSH زیرا چنانچه فشار مطلق کمتر از فشار بخار آب گردد، پدیده کاویتاسیون رخ می دهد، که به شدت باعث خوردگی پروانه پمپ ها می گردد.
• در نظر گرفتن شیر فلکه ها به منظور تخلیه آب داخل مدار پمپ در هنگام تعمیرات، این مورد منهای لزوم نصب انواع صافی و فیلتر ها، شیرهای فشار شکن و فشار سنج های مورد نیاز در مسیر اصلی بوده و کاملاً ضروری می باشد.

قبل از راه اندازی هم باید ابتدا به بازرسی قسمتهای مختلف پمپ از جمله پروانه، الکترو موتور، مکانیکال سیل و محور کوپلینگ پرداخت و قسمتهای درگیر و چرخان را بسته به ضرورت روغنکاری کرد، نصب انواع لرزه گیر و فشار سنج ها، شیرها و علاوه بر آن کنترل حجم آب کافی برای چرخش در مدار را نیز  درنظر گرفت.

در مرحله راه اندازی قطعاً پمپ ها باید هواگیری شوند، میزان صدای حاصل از کارکرد پمپ جزیی لاینفک از صدای موتورخانه محسوب می شود و از آن گریزی نیست اما لرزش های حاصل از کارکرد پمپ و انتقال آن به بدنه ساختمان، قطعاً باید توسط لرزه گیرهای ارتعاشی مهار گردد.

مهمترین عامل کنترل دوره ای پمپ ها هم شامل تست فشار و بازبینی صافی چگونگی آب بندی و توان خروجی موتور و در واقع کنترل سرعت پمپ می باشد، کنترل زنگ زدگی برخی قطعات مانند شیرها نیز باید به مرور زمان انجام گردد.

قبل از راه اندازی پمپ برای اولین بار و یا در صورتی که پمپ برای مدتی طولانی خاموش بوده است، باید مطمئن شد که پمپ گریپاژ نیست. در اغلب مدلها، در انتهای شفت موتور، شیاری وجود دارد که می توان به کمک یک پیچ گوشتی شفت را از قسمت فن موتور چرخاند تا از گریپاژ نبودن پمپ مطمئن شد، همچنین می توان از فن موتور نیز برای چرخاندن شفت استفاده کرد که در این صورت باید ابتدا در پوش روی فن را باز نمود و سپس با چرخاندن آهسته و پیوسته محور فن، پمپ را از حالت گریپاژ خارج کرد. پمپ ها هرگز نباید بدون آب کار کنند لذا نصب فشار سنج در لوله مکش پمپ می تواند فشار آب ورودی را به ما نشان دهد، همچنین با استفاده از فشار سنج لوله خروجی، هد تولیدی پمپ هم کنترل می شود.

لوله کشی سمت مکش را باید به گونه ای انجام دهیم که آب به طور یکنواخت وارد پمپ شود، استفاده از کلیه اتصالات لوله کشی از قبیل زانویی و شیرها در بخش لوله مکش پمپ باید به حداقل مقدار خود برسد لذا باید قبل از دهانه ورودی پمپ لوله حتماً به طور مستقیم اجراء شود ، هیچگونه شیر یا اتصالاتی هم نباید در طول این مسیر قرارداده شود.

قبل از راه اندازی پمپ ها، آندسته از پمپ های نسبتاً کوچک که دارای 3 دور ثابت ولی قابل تنظیم و تغییر دور آن  توسط دست هستند، باید دور پمپ که موید سرعت آن نیز هست، درست مطابق با هد و دبی آنالیز شده بر روی دور مناسب تنظیم گردد و حتماً حواسمان به شیرها باشد که تماماً باز باشند، حتی به طور روال نباید این شیرها مدت طولانی بسته باشند.

محل تعبیه پمپ ها باید در موتورخانه، مکانی بدور از معرض ریزش آب باشد و در ضمن پمپ هم مانند هر سیستم دارای موتور، نیاز مبرم به تهویه مطبوع اصفهان و حجم هوای مناسب پیرامون دارد.

قطعاً چنانچه میزان مصرف توان موتور بیش از میزان معمول آن باشد، پمپ در شرایط بدی قرار دارد چرا که غالباً بلبرینگها آسیب دیده اند، یا پروانه ها دچار ساییدگی شده اند، داغ شدن بیش از حد یاتاقانها هم ضرورت روغنکاری  و تنظیم مجدد محور پمپ و موتور را تاکید می کند، اهمیت تنظیم و هم راستایی محور الکتروموتور و پمپ را در خصوص بوستر پمپ ها در حین ساخت پیشتر تقدیم کردم.

نکات مهم  حین لوله کشی و نصب پمپ ها هم اولاً در نظر گرفتن جهت صحیح چرخش پروانه ها و ثانیاً اجرای قطعی بای پس در پمپ ها است، زیرا در هنگام تعمیرات یا بسته به ضرورت می توان با بستن شیرهای دو طرف مکش و دمش، مسیر عبور آب به مدار بای پس منتقل می گردد.